Για την "Ιθάκη" του Καβάφη

           Το αυτοσχόλιο του Καβάφη για την  «Ιθάκη»

Για το βαθύτερο νόημα του ποιήματος είναι προτιμότερο ν’αφήσουμε τον ίδιο τον ποιητή να μιλήσει… «Το νόημα του ποιήματος τούτου είναι απλούν και σαφές: Ο άνθρωπος εις την ζωήν του επιδιώκων  ένα σκοπόν  (την Ιθάκην), αποκτά πείραν, γνώσεις και ενίοτε αγαθά ανώτερα του σκοπού αυτού καθ’εαυτού.
Κάποτε δε την «Ιθάκην», όταν φθάσει εις  το τέρμα των προσπαθειών του, την ευρίσκει πτωχικήν, κατωτέρα των προσδοκιών του. Εντούτοις η Ιθάκη δεν τον γέλασε διότι:

                           Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,

                      ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν».

Λεχωνίτης, Γ., Καβαφικά αυτοσχόλια, (με εισαγωγικό σημειώμα Τίμου Μαλάνου), Β’ έκδοση

«Οι Ιθάκες» πια, όχι η Ιθάκη, γιατί δεν είναι μία, αλλά πολλές και διάφορες -όχι μόνο στους διάφορους ανθρώπους, αλλά και στον ίδιο άνθρωπο, κάθε φορά που βάζει σκοπούς και «τέλη» στη ζωή του. Και τι σημαίνουν; Απλούστατα: ένα είναι κάθε τόσο το ιδεατό σημείο αναφοράς, που μας χρειάζεται μόνο και μόνο για να βρίσκομε πάλι στο δρόμο τον προσανατολισμό μας, όταν με κάποιαν εκτροπή τον χάνομε. Αλλά δεν είναι το τέρμα που έχει αξία. Την αξία την έχει η ίδια η πορεία. Αυτή γεμίζει τη ζωή μας με πλούσια πείρα. Αυτή θα μας κάνει σοφούς. Τι άλλο μπορεί να μας προσφέρει η «Ιθάκη»; Μας έδωσε ό,τι είχε να μας δώσει. Μας έβγαλε δηλαδή στο δρόμο…

Να βγούμε στο δρόμο οπωσδήποτε, να κινηθούμε, να αιστανθούμε, να μάθομε -αυτή είναι η παραίνεση του Καβάφη.

Παπανούτσος Ε., Παλαμάς, Καβάφης, Σικελιανός
Αθήνα [χ.χ], Ίκαρος. «Ο διδακτικός Καβάφης». Σελ.174

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ

Τα είδη των προτάσεων της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας

Λογοτεχνικά ρεύματα στην ποίηση

Κωστής Παλαμάς

Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄Λυκείου: Τα φύλα στη Λογοτεχνία

Νεοελληνική Λογοτεχνία Α ΄Λυκείου

Διδακτική Ενότητα:Τα φύλα στη Λογοτεχνία

                                           Εισαγωγή

Στα πλαίσια διδασκαλίας της Ενότητας «Τα φύλα στη λογοτεχνία» οι μαθητές της Α΄Λυκείου (Τμήματα Α1 και Α2) επεξεργάστηκαν κείμενα κυρίως από τα σχολικά βιβλία “Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας”, Α΄ και Β΄ Τεύχος. Κατά την προαναγνωστική φάση εξοικειώθηκαν με έννοιες και πτυχές του θέματος της ενότητας μέσα από την ανάγνωση άρθρων σχετικών με το ρόλο των δύο φύλων και τις μεταξύ τους σχέσεις.

Κατά τη φάση της Κυρίως Ανάγνωσης οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες εκπόνησαν ατομικές και ομαδικές εργασίες πάνω σε διάφορα κείμενα. Αναφέρονται ενδεικτικά: «Του νεκρού αδερφού»
«Της νύφης που κακοπάθησε»
«Ερωτόκριτος» Β. Κορνάρου,
«Ερωφίλη» Γ. Χορτάτση
«Έρωτος αποτελέσματα» Αγνώστου
«Μονόλογος ευαισθήτου»,
« Η εορτή του πατρός μου» Εμμανουήλ Ροΐδη
«Η προίκα» Λασκαράτου
«Η φόνισσα» Παπαδιαμάντη
«Η τιμή και το χρήμα» Κ. Θεοτόκη
«Νίκος Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο,(απόσπασμα)
[Το σπίτι μου] Διδώ Σωτηρίου

                                     Ακολουθούν επιλεγμένες εργασίες παιδιών

• Εργασία από την μαθήτρια : ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΣΤΑΜΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ (Τμήμα Α2)
• Ομαδική εργασία από τις μαθήτριες: Μπέτσιου Άρτεμις, Σακαρέλου Βασιλική (Τμήμα Α2)
• Ομαδική εργασία από τους: Αναστασία Σταμπουλοπούλου, Παπαλόπουλο Γιάννη, Τζάφο Άντι, Ξηρό Αναστάσιο (Τμήμα Α2)
• Εργασία από τη μαθήτρια Κατσαγάνη Γεωργία (Τμήμα Α1)
• Ομαδική εργασία από τους: Αυζώτη Ιωάννα, Αρβανίτη Γεωργία, Θεοδωρακάκη Νεφέλη, Κατσαγάνη Γεωργία (Τμήμα Α1)

Φάση μετά την ανάγνωση

Στο Μετά-αναγνωστικό στάδιο οι μαθητές αξιοποίησαν το αναγνωστικό παρελθόν τους και δημιούργησαν το δικό τους «ανθολόγιο» κειμένων με θέματα σχετικά με την Ενότητα, έφτιαξαν κολάζ και εξέφρασαν προσωπικές αντιλήψεις και συναισθήματα μέσα από τις αναγνώσεις και τις συζητήσεις τους.

                                                                ΘΕΜΑ:

Αξιοποιήστε το αναγνωστικό σας παρελθόν και παρουσιάστε τα κείμενα που διαβάσατε μόνοι οι σε άλλες σχολικές τάξεις αιτιολογώντας τις επιλογές σας.

• Ομαδική εργασία από τις μαθήτριες: Μπέτσιου Άρτεμις, Μπέτσιου Μυρτώ, Παπαλέξη Μαριεντίνα, Σακαρέλου Βασιλική (Τμήμα Α2)
• Εργασία της μαθήτριας Φονταλή Βασιλικής
• Εργασία της μαθήτριας Γκούβρα Ειρηλένας
• Ομαδική εργασία από τις μαθήτριες: Ειρηλένα Γκούβρα, Καραπαπά Στεφανία, Γιαβρούτα Ιωάννα, Ζδρούλια Άννα

Δραστηριότητα παραγωγής άλλου είδους κειμένου, ύστερα από την ανάγνωση ολόκληρου έργου από μαθητές και την αναζήτηση κινηματογραφικών ταινιών με ανάλογη θεματική.

Δημιουργία κολάζ για το κείμενο «Η Φόνισσα» από τη μαθήτρια  Βάσια Φονταλή (Τμήμα Α2)

    
      Δημιουργία κολάζ για το κείμενο «Η Τιμή και το Χρήμα» από τη μαθήτρια Αναστασία       Σταμπουλοπούλου (Τμήμα Α2)       

  Δημιουργία κολάζ  με αφόρμηση την ταινία «Το κορίτσι με τα μαύρα» με θέμα τη γυναικεία φυσιογνωμία σε μια συντηρητική και κλειστή κοινωνία (από τη μαθήτρια Γεωργία Κατσαγάνη,   Τμήμα Α1).
                                                   
         

                                                                   Διδάσκουσα καθηγήτρια

                                                                  Ασημακοπούλου Αικατερίνη